Γράφει ο Σπυρος Λευθεριώτης
ΟΗΕ
Η ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών για την 79η επέτειο ίδρυσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) αναδεικνύει τους θεμελιώδεις σκοπούς του οργανισμού: την διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, την συνεργασία μεταξύ των εθνών και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ωστόσο, η πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα, με τόσες εστίες πολέμου και συγκρούσεων σε όλο τον πλανήτη, εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα του ΟΗΕ και την ικανότητά του να εκπληρώσει αυτούς τους σκοπούς.
Αν εξετάσουμε τις πρόσφατες κρίσεις, όπως η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, παρατηρούμε ότι οι συγκρούσεις αυτές δεν είναι απλώς το αποτέλεσμα τοπικών εντάσεων, αλλά και προϊόντων γεωπολιτικών συμφερόντων και στρατηγικών παιχνιδιών. Η αδυναμία του ΟΗΕ να παρέμβει αποτελεσματικά σε αυτές τις κρίσεις, παρά την ύπαρξη του Συμβουλίου Ασφαλείας, εγείρει ερωτήματα για την λειτουργία και την αποτελεσματικότητα του οργανισμού.
Η ρωσο-ουκρανική σύγκρουση, για παράδειγμα, έχει αναδείξει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο ΟΗΕ στην προσπάθειά του να διατηρήσει την ειρήνη. Οι αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας συχνά μπλοκάρονται από το δικαίωμα βέτο των μόνιμων μελών, γεγονός που καθιστά δύσκολη την επίτευξη μιας ενιαίας και αποτελεσματικής αντίδρασης. Αντίστοιχα, η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, με τις συνεχείς συγκρούσεις μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστίνης, και τις επεκτάσεις στον Λίβανο, ίσως και στο Ιρἀν, αποδεικνύει την αδυναμία του διεθνούς συστήματος να επιλύσει διαφορές που διαρκούν δεκαετίες.
Αυτές οι καταστάσεις υπογραμμίζουν την ανάγκη για μια αναθεώρηση της προσέγγισης του ΟΗΕ και των κρατών μελών του. Η Ελλάδα, ως ιδρυτικό μέλος του ΟΗΕ και μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας, έχει την ευθύνη να προωθήσει μια πολιτική που θα ενισχύει τη συνεργασία και την τήρηση των διεθνών κανόνων. Είναι επιτακτική ανάγκη να απαιτήσει τη λογοδοσία των κρατών που παραβιάζουν τις διεθνείς συνθήκες και να αναλάβει ενεργό ρόλο στην προώθηση της ειρηνικής επίλυσης των συγκρούσεων.
Η 79η επέτειος του ΟΗΕ δεν είναι μόνο μια ευκαιρία για γιορτή, αλλά και μια στιγμή για αναστοχασμό και δράση.
Η Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες χώρες, προβάλλοντας τις αξίες της ειρηνικής συνύπαρξης και της δικαιοσύνης, και να εργαστεί για έναν κόσμο όπου οι σκοποί του ΟΗΕ θα γίνουν πραγματικότητα. Αν οι κυβερνώντες επιθυμούν να υπερηφανεύονται πραγματικά για την ιστορική θέση της Ελλάδας ως ιδρυτικού μέλους του ΟΗΕ και για την εκλογή της στο Συμβούλιο Ασφαλείας για τρίτη φορά, είναι επιτακτική ανάγκη να αναλάβουν συγκεκριμένες δράσεις που θα αποδείξουν τη δέσμευσή τους για την προώθηση της διεθνούς δικαιοσύνης και της ειρήνης.
Πρώτον, η Ελλάδα πρέπει να ασχοληθεί σοβαρά με την τήρηση των διεθνών συνθηκών και συμβάσεων, οι οποίες συχνά παραβιάζονται. Η τήρηση αυτών των κανόνων είναι θεμελιώδης για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των κρατών και την προώθηση της παγκόσμιας ειρήνης.
Ωστόσο, πριν αναλάβει διεθνείς πρωτοβουλίες, είναι κρίσιμο να διασφαλίσει την εδαφική της ασφάλεια και την ευημερία των πολιτών της. Αυτό περιλαμβάνει την ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών, την προώθηση της εσωτερικής σταθερότητας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων εντός των συνόρων της.
Δεύτερον, είναι κρίσιμο να απαιτήσει η Ελλάδα την έρευνα και τον έλεγχο όλων των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί, προκειμένου να αποκαλυφθούν οι κρυφές υποχρεώσεις και οι υπόγειες συμφωνίες που ενδέχεται να έχουν οδηγήσει σε καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αυτή η διαφάνεια είναι απαραίτητη για να κατανοήσουμε πώς οι πολιτικές αποφάσεις επηρεάζουν τους πολίτες και τις χώρες, και να διασφαλίσουμε ότι δεν υπάρχουν κρυφές ατζέντες που υπονομεύουν την δημοκρατία και την ελευθερία.
Η διεθνής κοινότητα χρειάζεται μια Ελλάδα που θα αναδείξει τις αδικίες και θα απαιτήσει λογοδοσία. Η χώρα μας έχει την ευκαιρία να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ διαφορετικών πολιτισμών και συμφερόντων, προωθώντας μια πολιτική που θα ενισχύει την ειρηνική συνύπαρξη και την συνεργασία.
Η τήρηση των διεθνών κανόνων και η προώθηση της δικαιοσύνης είναι θεμελιώδεις αξίες που πρέπει να καθοδηγούν την ελληνική εξωτερική πολιτική. Η Ελλάδα οφείλει να είναι ενεργός συμμετέχων στη διαμόρφωση ενός κόσμου όπου οι συνθήκες και οι συμφωνίες δεν θα παραβιάζονται, αλλά θα τηρούνται με σεβασμό και υπευθυνότητα.
Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να πρωτοστατήσει σε αυτή τη διαδικασία, προβάλλοντας τις αξίες της δικαιοσύνης και της διαφάνειας. Μόνο με σοβαρή δέσμευση και δράση μπορεί να αποδείξει ότι η συμμετοχή της στον ΟΗΕ και στο Συμβούλιο Ασφαλείας δεν είναι απλώς μια τιμή, αλλά και μια ευθύνη που απαιτεί ενεργή συμμετοχή στην προώθηση της ειρηνικής και δίκαιης διεθνούς τάξης.
Η ώρα είναι τώρα για την Ελλάδα να αναλάβει ηγετικό ρόλο, να απαιτήσει λογοδοσία και να εργαστεί για έναν κόσμο όπου οι διεθνείς κανόνες θα τηρούνται και οι πολίτες θα ζουν σε συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και δικαιοσύνης.
