Σπύρος Λευθεριώτης
Η Δικαιοσύνη στο Στόχαστρο: Ανάμεσα στην Ταχύτητα και την Αλήθεια !
Η ελληνική Δικαιοσύνη η οποία έως σήμερα, όπως το έχει διαπιστώσει ο ελληνικός λαός, σε πολλές περιπτώσεις λειτουργούσε με δύο μέτρα και δύο σταθμά και έβγαζε αποφάσεις «κατά την ελεύθερη συνείδηση του δικαστή» σήμερα μας εκπλήσσει γιατί βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι.
Από τη μία πλευρά, η ανάγκη για ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στην απονομή της δικαιοσύνης. Από την άλλη, η διαφύλαξη θεμελιωδών αρχών όπως η δημοσιότητα, η ανεξαρτησία της νομικής σκέψης και η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στην δικαιοσύνη.
Τελευταία, μια σειρά από αλλαγές και προτάσεις έχουν πυροδοτήσει έντονες αντιδράσεις. Ορισμένες από αυτές, όπως η εισαγωγή χρονομέτρου στις αγορεύσεις των δικηγόρων και ο περιορισμός των σελίδων στα δικόγραφα, εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για το αν, εν τέλει, υπηρετούν την ταχύτητα ή υπονομεύουν την ουσία της δικαιοσύνης.
Μα, πού πάμε; Μήπως, αντί να επιλύουμε τα προβλήματα, βάζουμε ταφόπλακα στην αλήθεια και την δικαιοσύνη; Η Δικαιοσύνη, οφείλει να είναι ο πυλώνας της δημοκρατίας μας, το καταφύγιο του πολίτη. Όμως, πώς να νιώθει ασφαλής ο πολίτης, όταν η ίδια η Δικαιοσύνη γίνεται fast food; Όταν η ταχύτητα και η “αποδοτικότητα” θυσιάζουν την ουσία, η μήπως βαδίζουμε σιγά .. σιγά … στράτα … στρατούλα… προς μια καμουφλαρισμένη παγκοσμιοποίηση ;
Η τεχνητή νοημοσύνη, ένα εργαλείο με αδιαμφισβήτητες δυνατότητες, εισέρχεται και αυτή στο δικαστικό πεδίο, φέρνοντας μαζί της ελπίδες αλλά και ανησυχίες.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η προσπάθεια περιορισμού της δημοσιογραφικής κάλυψης των δικών. Η δημοσιότητα, κατοχυρωμένη συνταγματικά, αποτελεί βασικό πυλώνα της δικαιοσύνης, εξασφαλίζοντας την διαφάνεια και την εμπιστοσύνη των πολιτών. Η ελεύθερη ενημέρωση, απαλλαγμένη από λογοκρισία, είναι απαραίτητη για την ορθή λειτουργία της δημοκρατίας.
Η Δικαιοσύνη πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα το αξιακό σύστημα του ανθρώπου, προστατεύοντας το δίκαιο όλων των πολιτών. Μια Δικαιοσύνη που να αγκαλιάζει την καινοτομία, χωρίς να θυσιάζει τις θεμελιώδεις αρχές της.
Μια Δικαιοσύνη που να στέκεται δίπλα στον πολίτη, διασφαλίζοντας την ελεύθερη πρόσβαση σε αυτήν.
Στον βωμό του εκσυγχρονισμού και της παγκοσμιοποίησης όλα τα κώματα της βουλής μένουν απλοί θεατές μπροστά στην εξόντωση της δικαιοσύνης. Ο μόνος πολιτικός φορέας που όχι μόνο τάσσετε απέναντι σε όλους και σε όλα αλλά έχει καταθέσει στον Άριο πάγο 33 πρωτόκολλα, 3 πολιτειακούς νόμους, συν 2 νόμους που συνθέτουν τον απόλυτο θεσμό της δημοκρατίας είναι η Ελλήνων Συνέλευσης. Μέσα στους 3 πολιτειακούς νόμους βλεπουμε τον “Νόμο της Δημοσιότητας”, ο οποίος κατοχυρώνει την ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών στην πληροφορία και διασφαλίζει την διαφάνεια σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής.
Κάθε πρόταση, κάθε ιδέα, κάθε καινοτομία οφείλει να υπηρετεί τον άνθρωπο και την κοινωνία, και όχι το αντίθετο.
Η αλήθεια πρέπει πάντα να μένει στο φως. Μόνο έτσι η Δικαιοσύνη μπορεί να ανταποκριθεί στο ρόλο της, υπερασπιζόμενη τα δικαιώματα και τις ελευθερίες όλων. Γιατί, όταν η αλήθεια κρύβεται, η αδικία θριαμβεύει.